Eksperimenti u svemiru pokazali: Kolonizacija drugih planeta bi mogla da započne ovom biljkom

25.11.2025. / 10:03

Autor Ilija Baošić 25.11.2025. / 10:03

Otpornost mahovine čini je kandidatom za buduće misije stvaranja kiseonika, vlage i formiranja tla na drugim planetama.

Rusija ostaje na Međunarodnoj svemirskoj stanici do 2028

Izvor: NASA

Istraživači kažu da bi mahovine jednog dana mogle da nam pomognu da prašinu i stene drugih planeta pretvorimo u plodno tlo. Mahovina physcomitrella patens već je poznata kao pionirska vrsta, i to kao rana biljka koja se pojavila u područjima jalovog blata.

Otkriveno je da njene spore mogu da prežive najmanje devet meseci zalepljene za spoljašnju stranu Međunarodne svemirske stanice (ISS), kao i da se i dalje razmnožavaju nakon povratka na Zemlju.

Iako je biljka nejestiva, rezultati istraživanja mogli bi da budu važni za istraživanje svemira, jer nude uvid u razvoj održivih sistema za održavanje života u svemiru. Mahovine bi mogle da pomognu u stvaranju kiseonika, kontroli vlage, pa čak i formiranju tla. Poznato je da takve biljke podnose mnoštvo ekstremnih uslova na Zemlji. Vrsta pustinjske mahovine Syntrichia caninervis može da izdrži uslove slične onima na Marsu u eksperimentima na Zemlji.

Otporna na ekstremne uslove

U sklopu ovog istraživanja tri različite strukture mahovina bile su izložene simuliranom svemirskom okruženju. Pokazalo se da su spore mahovine zatvorene u strukturu poznatu kao sporangije najotpornije i da mogu da klijaju nakon izlaganja nivoima UVC zračenja koji su prelazili 100 hiljada džula po kvadratnom metru, prenosi tportal.

Dalja ispitivanja sugerisala su da su ove spore takođe otporne na uslove vakuuma, duboko smrzavanje, visoke temperature i zračenje unutar vakuuma. Istraživači su zatim poslali spore na ISS svemirskom letelicom Cygnus NG-17.

One su pričvršćene za spoljašnju stranu ISS-a u držačima uzoraka sa različitim postavkama filtera i ostavljene devet meseci.

Međunarodna svemirska stanica _ Foto Shutterstock (2).jpg

Izvor: Shutterstock

Nakon što su uzorci vraćeni na Zemlju, istraživači su otkrili da svi pokazuju visoku stopu klijanja. Čak i oni koji su bili potpuno izloženi UV zračenju u svemiru imali su stopu klijanja od 86 procenata - u poređenju sa 97 procenata za spore koje su ostale na Zemlji.

Ako takve spore mogu da izdrže dugotrajnu izloženost tokom međuplanetarnog putovanja, a zatim se uspešno ožive nakon rehidratacije i zagrevanja, jednog dana bi mogle da doprinesu uspostavljanju osnovnih ekosistema izvan Zemlje, piše Guardian.

Postanite deo SMARTLIFE zajednice na Viberu.