Zanimljiva priča o tome otkud Srbiji dvoslovne i troslovne međunarodne oznake, kao i kako smo dobili .RS domen.
Svaka zemlja na svetu, pored grba, zastave i himne, ima i sledeća standardna obeležja: telefonski pozivni broj (381), numerički kod (688), i međunarodnu dvoslovnu (RS) i troslovnu oznaku (SRB).
Telefonsku oznaku dodeljuje Međunarodna unija za telekomunikacije (ITU), a Međunarodna organizacija za standardizaciju (ISO) dodeljuje ostale pomenute oznake. Pregled standarda ISO 3166 za Srbiju nalazi se na adresi. Dvoslovna oznaka je istovremeno i nacionalni internet domen, a troslovna oznaka je i međunarodna automobilska oznaka i oznaka zemlje u raznim drugim prilikama (npr. sportska takmičenja). Od dvoslovne oznake se formira i troslovna oznaka valute (RSD), dodavanjem početnog slova naziva valute.
Svaka zemlja na svetu, uz svoj nacionalni internet domen, ima i organizaciju, koja njime upravlja. A Srbija ima Fondaciju “Registar nacionalnog internet domena Srbije“ (RNIDS), koja je među najmlađima u svetu. RNIDS danas upravlja sa dva nacionalna internet domena: .RS i .СРБ.
Čudni predlozi i srećan ishod
Od 2003. do 2006. srpska internet zajednica je vodila oštru raspravu, na tada popularnim internet forumima, kako će da glasi novi internet domen države, koja se nekada zvala Jugoslavija, pa Srbija i Crna Gora, a od maja 2006. samo Srbija. Bilo je jasno da domen .YU mora da ode u istoriju, mada se neki ni sa tim nisu slagali. U Javnu raspravu na Forumu “Elitesecurity.org“, od 26. jula do 18. septembra 2006. ušlo je osam dvoslovnih kombinacija: .CS, .CP, .RS, .SP, .SQ, .SS, .SW, .SX i .YU.
Kako se došlo do tako čudnih predloga? Naime, sve dvoslovne kombinacije na „S“, sa slovima iz reči SRBIJA i SERBIA, koje najbolje asociraju na Srbiju, su već bile zauzete (.SA, .SI, .SB, .SR, .SJ i .SE). Njih su, kao svoje nacionalne domene, već dobile Saudijska Arabija, Slovenija, Solomonska ostrva, Surinam, Svabard i Jan Majen (norveška teritorija) i Švedska. Neki su predlagali da otkupimo .SR od Surinama, ali takva praksa je nedopuštena u međunarodnim odnosima. Jedine preostale slobodne dvoslovne oznake koje počinju na „S“ bile su: SF, SP, SQ, SS, SW i SX.
Posle dosta burnih diskusija, na Javnoj raspravi 18. septembra 2006. je pobedio .RS sa najviše glasova. To kao da je čula i Međunarodna organizacija za standardizaciju, pa je 26. septembra 2006. i zvanično dodelila RS kao Alpha-2 code za Srbiju.
Time je učinjen još jedan, uz svega nekoliko sličnih ISO presedana, da dvoslovna oznaka sadrži i društveno uređenje zemlje (Republika Srbija). Mada, neki imaju svoje tumačenje da je .RS skraćenica za “Kraljevina Srbija“, ali na francuskom, kao jeziku diplomatije (Royaume de Serbie).
Imamo domen, a i nacionalni registar počinje sa radom
Paralelno sa pričom o izboru novog srpskog domena, teklo je osnivanje organizacije, koja će njime da upravlja. Tako su se 8. jula 2006. okupile 34 firme i organizacije na Pokretačkoj skupštini RNIDS-a. Ugovor o osnivanju RNIDS-a je 18. decembra 2006. potpisalo 17 firmi i organizacija i tako su stekle status prvih osnivača.
A Internet korporacija za dodeljene nazive i brojeve (ICANN) je, na osnovu izražene podrške Vlade Srbije i predstavnika srpske internet zajednice, 11. septembra 2007. donela odluku kojom RNIDS-u poverava upravljanje postojećim .YU registrom i budućim Registrom nacionalnih internet domena Republike Srbije. Ta odluka zasnovana je na ocenama sposobnosti RNIDS-a, urađenim od strane Internet uprave za dodeljene brojeve (IANA), koja deluje pod okriljem ICANN-a. Kao što se vidi na njihovoj zvaničnoj strani na adresi, naš .RS domen je registrovan 24. septembra 2007. godine, a postao je vidljiv na Internetu već sutradan.
Prvi naziv domena registrovan pod njim bio je, naravno, rnids.rs.
Od 10. do 20. decembra 2007. sproveden je proces provere 24 domaće firme, koje su se prijavile za obavljanje poslova ovlašćenih registara .RS domena. Registracija novog .RS domena, sa pravom preče registracije za one koji su već imali isti naziv u .YU domenu, počela je 10. marta 2008. I to tačno u podne. Prvog dana registrovano je 7.000 naziva najmlađeg nacionalnog domena u Evropi. Od 10. septembra 2008. počinje slobodna registracija naziva .RS domena, a pravo prvenstva registracije istoimenih domena je iskorišćena za 19.372 naziva. Rezervacija .RS naziva je ukinuta 15. septembra 2008, a Registar .YU domena je trajno ugašen 30. marta 2010.
Gde smo nakon jedne decenije?
Od 27. januara 2012. je .RS dobio i svog mlađeg brata, ćirilički .СРБ domen. Danas ima preko 100.000 registrovanih naziva .RS domena i preko 40 ovlašćenih registara širom Srbije.
U međuvremenu su nacionalni internet domeni dobili primat u lokalnim pretragama, koje i preovlađuju na Internetu.
Internet pretraživačima je veoma bitno na kom internet domenu se nalazi neki sajt i na kom jeziku i pismu je sadržaj sajta, jer im je to jasan indikator, kojoj publici je sajt namenjen, zbog čega sajtove na nacionalnim domenima bolje pozicioniraju u lokalnim rezultatima internet pretrage za zemlju čiji je to domen.
Čekamo vaše komentare ispod vesti i na Facebook, Twitter i Instagram mreži.
Postanite deo SMARTLIFE zajednice na Viberu.
