Svaka čast tradicionalnim graditeljima, arhitektama i građevincima, ali - opere u Hamburgu ne bi bilo, makar ne ovakve kakva jeste, da nije bilo veštačke inteligencije i algoritama…
Filharmonija u Hamburgu, remek-delo nemačke i evropske arhitekture u postmoderni, sagrađena je na obali Labe, sa senzacionalnim pogledom na luku i grad.
Njen donji deo podseća na lučna skladišta žita i izgrađen je od originalne opeke iz 1963. godine, a gornji deo je napravljen od stakla, sa impozantnim lukovima različitih prečnika i padova, koji se penju do 110 metara iznad nivoa mora!
Gradski oci hteli su funkcionalnu zgradu filharmonije, koja će u isto vreme biti i arhitektonski spektakl - i tako je i bilo…
Projektovali su je švajcarski arhitekti Žak Hercog i Pjer de Meron, autori Ptičjeg gnezda u Pekingu i londonske galerije Tate Modern, a na njenoj unutrašnjosti angažovano je i nešto više od “običnih radnika“.
Odvojeni od ostatka zgrade zbog zvučne izolacije, 10.000 panela koji se nalaze u centralnom auditorijumu rezultat su parametarskog dizajna, procesa stvaranja više pojedinačnih dizajna koristeći algoritme. Milion pojedinačnih ćelija dužine od četiri do 16 centimetara izrezano je i istisnuto iz samog panela, koji balansiraju zvuk i odjek u glavnoj dvorani, koja prima 2.100 posetilaca.
Algoritam je za svaki deo zgrade tj. auditorijuma stvorio drugačiji panel, koji se nastavljao na onaj prethodni i tako formirao savršenu matricu panela za najbolju zvučnu izolaciju i kvalitet zvuka.
Dublje i šire ćelije su postavljene u zadnjem delu glavne dvorane, dok se manje i pliće rupe nalaze na plafonu. Slična tehnika je korišćena u neoklasicističkom Viener Musikverein domu Bečke filharmonije.
Potpuna kontrola i totalno van kontrole
Akustične ploče od gipsanih vlakana u boji slonovače sadrže motiv školjke, a dizajnirali su ih pomenuti švajcarski arhitekti, ali uz pomoć nemačkog studija One to One.
Benjamin Koren, osnivač One to One i pisac algoritma koji je stvorio dizajn, rekao je: "Bilo bi suludo raditi ovo ručno. To je moć́ parametarskog dizajna! Pritisnuo sam PLAY i stvorio milion ćelija, sve različite i sve zasnovane na zadatim parametrima. Moglo bi se reći da u svakom trenutku imam 100% kontrolu nad postavljanjem algoritma, a onda više nemam nikakvu kontrolu!", objasnio je Koren.
Jasuhisa Tojota, akustičar na projektu izgradnje filharmonije, napravio je 3D odštampani model enterijera dvorane u razmeri 1/10 i sproveo akustičke eksperimente na tom mini-modelu kako bi proučio više detalja o tome na koji način bi se zvuk ponašao u prostoru glavne dvorane filharmonije. Rekao je da se "3D modeliranje dobijeno klasičnim 3D štampačima koristilo za određivanje mesta postavljanja spojeva na pločama od ovog materijala, a zatim su paneli proizvedeni u fabrici van lokacije".
Koncertna dvorana u stilu vinograda sadrži 2.100 mesta koja se uzdižu oko bine poput saća, 1.000 sijalica napravljenih od ručno duvanog stakla i nalazi se 50 metara iznad nivoa zemlje u istorijskoj luci Hamburga.
Večna inspiracija - Antonio Gaudi
Iako se smatra da je parametarski dizajn moderan izum koji karakterišu sistemi računarskog dizajna i proceduralna generacija, on ima svoje korene u arhitektonskim testovima dizajnera Sagrade Famlije Antonija Gaudija.
Gaudi je radije koristio modele umesto crteža kao alate za projektovanje i koristio bi tradicionalnu tehniku vešanja lanaca za formiranje krive mreže i nosivog luka, ali bi promenio tenziju i kompresiju konstrukcije, postavljajući više lukova jedan na drugi u obliku lanaca, menjanje i testiranje alternativnih parametara analognog modela u stvarnom svetu na način na koji to danas radi softver. Gaudi bi, takođe stvorio obrnute modele svojih dizajna, a zatim ih zamislio na pravi način sa ogledalima. Obojio bi i fotografije svojih žičanih okvira kako bi stvorili čvrste modele - rendere.
Uprkos individualističkom dizajnerskom radu na projektu, projekat je isporučen sa šest godina zakašnjenja i 600 miliona evra iznad budžeta. Ukupna cena izgradnje Filharmonije na Labi (Elbphilharmonie) bila je 150% veća od projektovane i iznosila je neverovatnih 866 miliona evra!